Zwitserlevens

Waarom stemmen zoveel burgers in Europa, het meest welvarende en vreedzame continent, op extreemrechtse en populistische partijen? Waarom willen ze de grenzen dichtgooien en de euro en de Europese Unie afschaffen? Die vragen zijn actueler dan ooit.
Misschien ligt het antwoord in Zwitserland, een van de meest geglobaliseerde, rijkste en veiligste landen in Europa. Daar gebeurt alles eerder dan bij ons. De populisten hebben er een lange traditie. De extreemrechtse SVP is er al jaren de grootste partij.
Caroline de Gruyter woonde van 2004 tot 2008 in Cransprès- Céligny, een pittoresk dorpje vlak bij Genève. Om van de globalisering te profiteren hadden de autochtonen de ideale migranten aangetrokken: goed opgeleid, welopgevoed en zelden armlastig. Maar velen kregen spijt. Het sociale dorpsweefsel werd aangetast. De immigranten behoorden toch tot een andere wereld. Ze vonden het traditionele Zwitserland fantastisch, maar namen er selectief aan deel. Hoe meer wijngaarden werden omgeploegd voor kantoren en huizen voor global executives en miljonairs, hoe nostalgischer de autochtonen werden. En hoe meer van hen extreemrechts stemden.