De beschaving waaruit onze huidige gemoderniseerde samenleving is ontstaan, begon zon 11.000 jaar geleden in het Midden-Oosten. Van kleine, losse gemeenschappen van jagers-verzamelaars ontwikkelde de mensheid zich in millennia tot onze huidige geglobaliseerde maatschappij. Het hoogland van Nieuw-Guinea bleef echter tot in het begin van de 20e eeuw geïsoleerd van de buitenwereld en haar bevolking leefde tot het eerste contact met ontdekkingsreizigers in 1931 nog als jagers-verzamelaars. De gemeenschappen in het hoogland van Nieuw-Guinea kenden toentertijd nog geen kleding, maar ook geen moderne technologie: er waren geen klokken, telefoons en creditkaarten en evenmin computers, liften en vliegtuigen. Sterker nog, er bestonden zelfs geen schrift, metaal, geld, scholen en een centrale overheid. Sinds dat eerste contact in 1931 heeft Nieuw-Guinea een ongekende ontwikkeling doorgemaakt binnen een enkele generatie had men aansluiting gevonden, een beschavingssprong waar de rest van de mensheid elf millennia voor nodig had. Deze stormachtige ontwikkeling gebruikt Diamond om ons een confronterende en leerzame spiegel voor te houden.